Ζώνη ελεύθερου εμπορίου Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ιαπωνίας δημιουργείται με την εμπορική συμφωνία που τίθεται σε ισχύ μεταξύ των δυο πλευρών έπειτα από πέντε χρόνια διαπραγματεύσεων.
Προβλέπεται η κατάργηση των δασμών στο διμερές εμπόριο σε μια αγορά 600 εκατομμυριών ανθρώπων, προωθεί τις επενδύσεις και δίνει εγγυήσεις για την ασφάλεια και προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων.
Για τον επικεφαλής οικονομολόγο της ING Ρόμπερτ Καρνέλ τα οφέλη είναι πολλαπλά: «Ένα από τα θέματα που διευθετεί η συμφωνία είναι ότι δίνει σφραγίδα ονομασίας προελεύσεως σε ορισμένα προϊόντα: δεν μπορεί κανείς να αρχίσει να φτιάχνει ιαπωνική φέτα ή ροκφόρ τα οποία προστατεύονται από δικαιώματα εντοπιότητας και αντιστρόφως δεν μπορεί να παραχθεί μια ευρωπαϊκή εκδοχή του ιαπωνικού kobe beef.»
Οι καταναλωτές αποκτούν πρόσβαση σε φθηνότερα εισαγόμενα προϊόντα, κυρίως τρόφιμα ενώ η κατάργηση των δασμών θα μειώσει τα κόστη και στα βιομηχανικά προϊόντα. Η συμφωνία εμπορίου Βρυξελλών – Τόκιο αφορά από πλευράς Ιαπωνίας το 94% των αγροτικών και βιομηχανικών προϊόντων και το 99% των εισαγόμενων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Προς το παρόν, η ΕΕ επιβάλει δασμούς 3-4% περίπου σε ανταλλακτικά αυτοκινήτων και 10% σε αυτοκίνητα που εισάγονται από την Ιαπωνία.
Ειδικότερα, η Επιτροπή τονίζει ότι η συμφωνία ΕΕ-Ιαπωνίας θα καταργήσει το μεγαλύτερο μέρος των δασμών, ύψους 1 δισ. ευρώ που καταβάλλουν ετησίως οι εταιρείες της ΕΕ που πραγματοποιούν εξαγωγές στην Ιαπωνία, και προβλέπει την άρση χρόνιων κανονιστικών φραγμών, για παράδειγμα όσον αφορά τα αυτοκίνητα. Επιπλέον, θα ανοίξει την ιαπωνική αγορά των 127 εκατομμυρίων καταναλωτών σε εξαγωγές βασικών γεωργικών προϊόντων της ΕΕ και θα ενισχύσει τις εξαγωγικές ευκαιρίες της ΕΕ σε σειρά άλλων τομέων.
Η ΕΕ, είναι πρόθυμη να άρει τους δασμούς για πάνω από 90% των ανταλλακτικών που εισάγονται από την Ιαπωνία άμεσα.
Τα βασικά στοιχεία της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Ιαπωνίας:
- θα καταργήσει τους ιαπωνικούς δασμούς σε πολλά τυριά, όπως το γκούντα και το τσένταρ (τα οποία σήμερα επιβαρύνονται με δασμό 29,8%), καθώς και στις εξαγωγές οίνων (σημερινός δασμός 15% κατά μέσο όρο)·
- θα δώσει τη δυνατότητα στην ΕΕ να αυξήσει σημαντικά τις εξαγωγές βοείου κρέατος στην Ιαπωνία, ενώ για το χοιρινό οι εξαγωγές μεταποιημένων κρεάτων θα είναι αδασμολόγητες και οι εξαγωγές νωπών κρεάτων σχεδόν αδασμολόγητες·
- θα διασφαλίσει προστασία στην ιαπωνική αγορά για πάνω από 200 υψηλής ποιότητας ευρωπαϊκά γεωργικά προϊόντα, καθώς επίσης και για επιλεγμένα ιαπωνικά προϊόντα στην αγορά της ΕΕ.
- ανοίγει τις αγορές υπηρεσιών και ιδίως τις αγορές χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ηλεκτρονικού εμπορίου, τηλεπικοινωνιών και μεταφορών.
- εξασφαλίζει την πρόσβαση των εταιρειών της ΕΕ σε μεγάλες αγορές δημόσιων συμβάσεων της Ιαπωνίας σε 48 μεγάλες πόλεις, και αίρει τα εμπόδια όσον αφορά τις δημόσιες συμβάσεις στον οικονομικά σημαντικό τομέα των σιδηροδρομικών μεταφορών σε εθνικό επίπεδο·
- λαμβάνει υπόψη συγκεκριμένους ευαίσθητους τομείς στην ΕΕ, π.χ. την αυτοκινητοβιομηχανία, προβλέποντας μεταβατικές περιόδους έως και 7 έτη πριν από την κατάργηση των δασμών.
Όσον αφορά δασμούς σε ιαπωνικά αυτοκίνητα, οι δύο πλευρές παραμένουν σε διαφωνία. Η Ιαπωνία θέλει να καταργηθούν σε 7 χρόνια, ενώ η ΕΕ πιέζει για δεκαετία, σύμφωνα με την εφημερίδα.
Εξάλλου, η ΕΕ και η Ιαπωνία συμφώνησαν να αναγνωρίζουν αμοιβαία τα συστήματα προστασίας δεδομένων κάθε μέρους ως «ισοδύναμα», πράγμα που θα καταστήσει δυνατή την ασφαλή ροή δεδομένων μεταξύ ΕΕ και Ιαπωνίας. Κάθε πλευρά θα ξεκινήσει τώρα τις σχετικές εσωτερικές διαδικασίες της για την έγκριση της εκ μέρους της διαπίστωσης της επάρκειας. Για την ΕΕ, οι διαδικασίες αυτές περιλαμβάνουν την έκδοση γνώμης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ) και τη λήψη της έγκρισης μιας επιτροπής η οποία απαρτίζεται από εκπροσώπους των κρατών μελών της ΕΕ. Μόλις ολοκληρωθεί η εν λόγω διαδικασία, η Επιτροπή θα εκδώσει την απόφαση περί επάρκειας για την Ιαπωνία.
Η συμφωνία πρέπει τώρα να επικυρωθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Εθνική Δίαιτα της Ιαπωνίας και στη συνέχεια αναμένεται να τεθεί σε ισχύ εντός του 2019.
Ταυτόχρονα, συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με την Ιαπωνία σχετικά με τα πρότυπα προστασίας των επενδύσεων, το συντομότερο δυνατό.
