Με έτος ίδρυσης το 1923, αλλά με ιστορία ήδη από το 1899 ως Laurin & Klement, η Skoda θα μπορούσε άνετα να θεωρηθεί πρωτοπόρος στο χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας στην περιοχή της Κεντρικής Ευρώπης.
Έχοντας παρουσιάσει εξ αρχής ιδιαίτερα αξιόλογα μοντέλα, στα χρόνια του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου προσαρμόστηκε αναγκαστικά στην παραγωγή στρατιωτικών οχημάτων, για να επανέλθει στην κανονική δραστηριότητα το 1945, ύστερα από την αποκατάσταση των βομβαρδισμένων εγκαταστάσεων της.
Ξεκινώντας σε αυτή τη φάση με την παραγωγή φορτηγών, πέρασε στη συνέχεια στην κατασκευή και ενός επιβατικού μοντέλου, του S-1101, που στην πραγματικότητα αποτελούσε μια βελτιωμένη έκδοση του προπολεμικού Popular. Είχε 4-κύλινδρο, υδρόψυκτο μοτέρ με 1.089 κ.ε., που διέθετε πλέον σασμάν με 4 ταχύτητες και κυκλοφόρησε στις εκδόσεις Tudor, Roadster και Station. Αποδείχθηκε μια πετυχημένη κίνηση που βοήθησε όχι μόνο να καλυφθεί ένα μέρος της εσωτερικής ζήτησης στην Τσεχοσλοβακία, αλλά και να ξανακερδηθεί ένα μερίδιο των ξένων αγορών, στις οποίες δραστηριοποιόταν η Skoda και προπολεμικά.
Στην πορεία, η ανάγκη και για πιο ευρύχωρα αυτοκίνητα, οδήγησε το 1952 στην παρουσίαση του 1200, με 1.213 κ.ε .και αργότερα του 1201, με 1.221 κ.ε. με αποκλειστικά 4-θυρο αμάξωμα ή 3-θυρο στις εκδόσεις station. Αφενός όμως το υψηλό κόστος κατασκευής των συγκεκριμένων μοντέλων και αφετέρου το ενδιαφέρον και για αυτοκίνητα «λαϊκού τύπου» που θα κάλυπταν όμως και ορισμένες αναβαθμισμένες προδιαγραφές, υποχρέωσαν το εργοστάσιο να προχωρήσει σύντομα στο σχεδιασμό ενός ακόμη μοντέλου, που επρόκειτο να αποτελέσει την απαρχή της νεώτερης ιστορίας της Skoda. Ήταν η εποχή που το αυτοκίνητο σαν μεταφορικό μέσο είχε αρχίσει να παίρνει κυρίαρχη θέση στις οικονομικές δραστηριότητες και θα έπρεπε να είναι όσο το δυνατόν καλύτερο, άνετο και αξιόπιστο, αλλά παράλληλα να μπορεί να πωλείται σε οικονομική τιμή. Έτσι σε αυτό το πνεύμα το εργοστάσιο του Mlada Boleslav παρουσίασε το 1955 το μοντέλο S-440, με σύγχρονο για την εποχή του σχεδιασμό και πανοραμικό παρμπρίζ, κοντύτερο μεταξόνιο από τα 1200/1201 και αποκλειστικά 2-θέσιο. Ήταν εφοδιασμένο με το μοτέρ των 1.089 κ.ε., δύο καρμπυρατέρ και απόδοση 40 ίππων, αποτελώντας ουσιαστικά τον προπομπό αυτών που θα ακολουθούσαν και που ήταν τα S-445 και S-450. Τα δύο αυτά μοντέλα παρουσιάστηκαν το 1959 και έπειτα από μια πολύ σύντομη περίοδο παραγωγής αντικαταστάθηκαν από την πιο βελτιωμένη έκδοση τους που συνοδευόταν και από νέα εμπορική ονομασία, που για το μεν S-445, ήταν το Octavia, για τις εκδόσεις sedan και station, για το δε S-450 ήταν το Felicia, για την έκδοση cabrio. Ήταν εφοδιασμένα με τους γνωστούς κινητήρες των 1.089 και 1.221 κ.ε., πάντα με δύο καρμπυρατέρ και στη συνέχεια συμπληρώθηκαν και από τις πιο ιδιαίτερες εκδόσεις, όπως ήταν το Octavia Turing και το Felicia Super.
Για ορισμένους, το αισθητικό σύνολο είχε θεωρηθεί παράξενο, ιδιαίτερα εξ αιτίας των μεγάλων – για τις διαστάσεις του αμαξώματος – τροχών των 15 ιντσών, γρήγορα όμως αποδείχθηκε αξιόπιστο για τους κακοτράχαλους δρόμους της μεταπολεμικής Τσεχοσλοβακίας, αλλά και άλλων χωρών, με τη βοήθεια και της καλής ανάρτησης που διέθετε. Στο ταμπλώ υπήρχαν τρία μεγάλα όργανα με λευκό φόντο, που συμπληρωνόταν από το επίσης λευκό τιμόνι, ενώ ο λεβιές των ταχυτήτων ήταν τοποθετημένος στην κολόνα του τιμονιού, έτσι ώστε να μπορεί να είναι μονοκόμματο το εμπρός κάθισμα. Υπήρχε βέβαια και «επίσημο» κιτ μετατροπής για τη μεταφορά του λεβιέ στο πάτωμα, που όμως σε αυτή την περίπτωση προέκυπταν κάποιες δυσκολίες στο χειρισμό του, αφού σχεδόν ακουμπούσε στο κάθισμα.
Σε σύγκριση με αντίστοιχα αυτοκίνητα εταιριών της Δυτικής Ευρώπης, σε κάποια σημεία τα Octavia και Felicia ίσως να μην άντεχαν αυστηρής κριτικής. Η αλήθεια όμως ήταν ότι τόσο το αμάξωμα, όσο και τα μηχανικά μέρη μπορούσαν να αντέξουν σε κάθε είδους ταλαιπωρία και να μην προδώσουν τον οδηγό. Σε τελευταία ανάλυση ίσως αυτοί να ήταν από τους βασικούς παράγοντες που μέχρι την ολοκλήρωση της παραγωγής, το 1965, είχαν εμπιστευθεί αυτά τα αυτοκίνητα περισσότεροι από 100.000 αγοραστές, εντός και εκτός Τσεχοσλοβακίας. Και μάλιστα σε μια περίοδο που οι πωλήσεις στις ξένες αγορές αποτελούσαν πολύτιμη πηγή συναλλάγματος. Άλλωστε το διαφημιστικό σλόγκαν της Skoda εκείνης της εποχής ανέφερε ότι «ένα Octavia μπορεί να προσφέρει ένα εκατομμύριο λόγους ευχαρίστησης».
Kείμενο: Μιχ. Γκαβέζος
Φωτογραφίες: internet
