Σχεδιασμός από το μέλλον, πρωτοποριακή αεροδυναμική και επαναστατικά μηχανολογικά μέρη ήταν τα χαρακτηριστικά της DS η οποία εμφανίστηκε για πρώτη φορά πριν 70 χρόνια.
Η ιδέα της DS γεννήθηκε το 1938 με πρωτοβουλία του Pierre Boulanger, διευθυντή της CITROEN. Και συνεχίστηκε από τον Pierre Bercot το 1950 και έπειτα. Το project, γνωστό ως VGD (Véhicule de Grande Diffusion ή όχημα μαζικής παραγωγής), ολοκληρώθηκε το 1955 με την κυκλοφορία της DS 19.
Τρεις άνθρωποι διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο. Ο André Lefèbvre, αεροναυπηγός, που υποστήριξε την εμπρός κίνηση, την αεροδυναμική και την κατανομή βάρους στο κέντρο. Ο Paul Magès, αυτοδίδακτος μηχανικός, που εφεύρε την περίφημη υδροπνευματική ανάρτηση μαζί με τα υδραυλικά συστήματα διεύθυνσης, συμπλέκτη και πέδησης. Και ο Flaminio Bertoni, σχεδιαστής και γλύπτης, που χάρισε στη DS τις επαναστατικές και κομψές γραμμές της.
Σαλόνι Αυτοκινήτου 1955
Την Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 1955, η DS 19 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού, κάτω από τον επιβλητικό θόλο του Grand Palais. Η εμφάνιση της προκάλεσε δέος και θαυμασμό. Με το καινοτόμο στυλ της, καθιερώθηκε ως η νέα αναφορά στην αυτοκινητοβιομηχανία. Λέγεται πως πωλήθηκαν 12.000 αυτοκίνητα την πρώτη ημέρα, ενώ οι παραγγελίες έφτασαν τις 80.000, μέχρι το τέλος της έκθεσης, 10 μέρες αργότερα!
Δεκαετία ’50
Η παραγωγή της DS ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 1955 στο εργοστάσιο του Quai de Javel στο Παρίσι. Μόλις μια μέρα μετά την παρουσίασή της στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού. Στους δρόμους, η εμφάνιση των πρώτων μοντέλων προκαλούσε συχνά συνωστισμούς, καθώς η DS ήταν πρωτοποριακή. Οι πρωτοποριακές τεχνικές και αισθητικές της λύσεις, προκαλούσαν συνεχή περιέργεια.
Δεν ήταν μόνο ένα αυτοκίνητο-γλυπτό, αλλά και ένα τεχνολογικό θαύμα. Για παράδειγμα, η εξαιρετική υδροπνευματική ανάρτησή της προσέφερε πρωτοφανή επίπεδα κρατήματος στο δρόμο και άνεση που κανένα άλλο αυτοκίνητο δεν είχε καταφέρει μέχρι τότε.
Ένα άλλο μοναδικό χαρακτηριστικό ασφάλειας ήταν το υδραυλικά υποβοηθούμενο σύστημα πέδησης με εμπρός δισκόφρενα. Που επέτρεπε τόσο μικρές αποστάσεις ακινητοποίησης, ώστε να ξαφνιάζει ακόμα και τους πιο έμπειρους οδηγούς στην πρώτη επαφή τους με τη DS.
Κατά τη δεκαετία του ’50, παρουσιάστηκαν πολλές εκδόσεις της DS 19. Αρχικά, η ID 19 κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1956. Ακολουθούμενη από τις εκδόσεις Break, Familiale και Commerciale το 1958. Την ίδια χρονιά με την πολυτελή DS 19 Prestige.
Η DS 19 έφερε επανάσταση το 1958, προσφέροντας επιλογή χρωμάτων αμαξώματος που αυξήθηκαν από τέσσερα σε οκτώ! Οι πρώτες αισθητικές αλλαγές ήρθαν το επόμενο έτος, το 1959. Με τη λεπτότερη σιλουέτα από την επιμήκυνση των πίσω φτερών και την προσθήκη μεγάλων αεραγωγών στα εμπρός φτερά.
Από τα πρώτα της βήματα, η DS 19 είχε και διεθνή καριέρα. Συναρμολογούνταν στη Μεγάλη Βρετανία και στο Βέλγιο από το 1956, καθώς και στη Νότια Αφρική από το 1959. Ως σύμβολο γαλλικής κομψότητας και πρωτοπορίας, εξαγόταν φυσικά σε όλη τη Δυτική Ευρώπη. Αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Καναδά και την Αυστραλία.
DS Prestige
Από το Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού τον Οκτώβριο του 1958, η DS 19 παρουσιάστηκε με μια διαμόρφωση αντάξια ενός αυτοκινήτου υψηλού κύρους. Δηλαδή για χρήση «σοφέρ». Εκτός από τη μαύρη βαφή, περιλάμβανε διαχωριστικό με ανασυρόμενο γυαλί μεταξύ οδηγού και πίσω επιβατών, γκρι εσωτερική επένδυση, με δερμάτινα καθίσματα μπροστά και υφασμάτινα Jersey πίσω.
Ονομάστηκε DS 19 Prestige και κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1959. Προαιρετικά μπορούσε να εξοπλιστεί με ενδοεπικοινωνία, ραδιόφωνο και συσκευή τηλεφώνου. Με την εξαιρετική της άνεση, καθιερώθηκε άμεσα ως το όχημα των κορυφαίων ηγετών, τόσο πολιτικών όσο και βιομηχάνων. Με τα χρόνια, επωφελήθηκε από τις ίδιες τεχνικές εξελίξεις με την κανονική DS, ενώ η παραγωγή της συνεχίστηκε μέχρι τον Ιανουάριο του 1975.
Επιτυχίες στο Ράλι Μόντε Κάρλο
Η DS όμως είχε και αγωνιστικές επιτυχίες. Τον Ιανουάριο του 1956, μόλις τρεις μήνες μετά την παρουσίασή της, η DS 19 συμμετείχε για πρώτη φορά στο διάσημο Ράλι Μόντε Κάρλο. Κατέκτησε την πρώτη θέση στην κατηγορία της, ενώ και τα έξι οχήματα που συμμετείχαν τερμάτισαν επιτυχώς.
Το 1959, το πλήρωμα Coltelloni-Alexandre-Desrosiers κατέκτησε την πρώτη θέση στη γενική κατάταξη, ακολουθούμενο από μια σειρά αξιοθαύμαστων διακρίσεων. Το 1966, η DS στην έκδοση “21” πέτυχε μια δεύτερη νίκη στο Μόντε Κάρλο, χάρη στην απόδοση του φινλανδικού πληρώματος Toivonen-Mikander.
Δεκαετία ’60
Κατά τη δεκαετία του ’60, η DS 19 καθιερώθηκε ως ένα εκλεπτυσμένο, άνετο και κομψό αυτοκίνητο δρόμου. Το 1959, ο κινητήρας των 1.911 κ.εκ. αύξησε την ισχύ του από 75 σε 78 ίππους με την προσθήκη νέας κυλινδροκεφαλής και τροποποιημένης ανάφλεξης. Τον Οκτώβριο του 1960 παρουσιάστηκε η διάσημη DS 19 Cabriolet, ενώ τον Μάρτιο του 1961 η ισχύς αυξήθηκε ξανά στους 83 ίππους, με μέγιστη ταχύτητα 150 χλμ./ώρα. Τον επόμενο Σεπτέμβριο, αποκτά ένα νέο ολόμαυρο ταμπλό που τονίζεται από μια λωρίδα σε ανοιχτό γκρι στην οποία, προαιρετικά, είναι δυνατή η τοποθέτηση ραδιοφώνου όπως στο DS Prestige.
Τον Σεπτέμβριο του 1962, η DS γνώρισε την πρώτη της αισθητική ανανέωση, χάνοντας τους μεγάλους αεραγωγούς στα φτερά. Ενώ ο προφυλακτήρας απέκτησε ελαστικά προστατευτικά και το κάτω μέρος επανασχεδιάστηκε για καλύτερη αεροδυναμική και οικονομία καυσίμου. Επιτρέποντας μέγιστη ταχύτητα 160 χλμ./ώρα.
Τον Οκτώβριο του 1965, ένα χρόνο μετά το λανσάρισμα της DS Pallas, κυκλοφόρησε μια νέα έκδοση με ισχυρότερο κινητήρα 2.175 κ.εκ., αποδίδοντας 109 ίππους και φτάνοντας τα 175 χλμ./ώρα. Το 1967, η DS απέκτησε την νέα της πρόσοψη, ενώ εισήχθησαν οι διάσημοι περιστρεφόμενοι προβολείς. Προσφέροντας βελτιωμένη ασφάλεια καθώς φώτιζαν το εσωτερικό των στροφών πριν την είσοδο του αυτοκινήτου!
Το 1969, έγινε μια σημαντική μηχανική αναβάθμιση. Ο κινητήρας των 2.175 κ.εκ. της DS 21 έλαβε ηλεκτρονικό ψεκασμό καυσίμου, αυξάνοντας την ισχύ στους 139 ίππους και την τελική ταχύτητα στα 185 χλμ./ώρα.
DS Cabriolet
Αναλαμβάνοντας την μετατροπή της DS Prestige και δημιουργώντας δικά του cabriolet, βασισμένα στη DS, από τον Οκτώβριο του 1958, ο αμαξοποιός Henri Chapron έλαβε επίσης την εντολή να αναπτύξει ένα μοντέλο παραγωγής DS Cabriolet. Μετά την ολοκλήρωση τριών πρωτοτύπων, το αυτοκίνητο παρουσιάστηκε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού τον Οκτώβριο του 1960.
Η προσεγμένη του κατασκευή περιλάμβανε αποκλειστική δερμάτινη επένδυση. Ενώ από τον Αύγουστο του 1964 προστέθηκαν χαρακτηριστικά της DS Pallas. Όπως πρόσθετοι προβολείς και ειδικά διακοσμητικά στους τροχούς. Το DS Cabriolet, υψηλής ποιότητας και με κόστος σχεδόν διπλάσιο από τη σεντάν DS, παραμένει σημείο αναφοράς της αισθητικής και της κομψότητας της γαλλικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
DS Pallas
Η DS Pallas, που παρουσιάστηκε τον Οκτώβριο του 1964 στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού, πρόσφερε ένα επίπεδο φινιρίσματος που δεν είχαμε ξαναδεί ποτέ σε γαλλικό αυτοκίνητο παραγωγής. Ξεχώριζε από τις υπόλοιπες DS χάρη στον προσεγμένο και ιδιαίτερα πολυτελή εξοπλισμό της. Που περιλάμβανε διακοσμητικές λωρίδες από ανοξείδωτο χάλυβα και καουτσούκ, ειδικά διακοσμητικά στους τροχούς, ξεχωριστά πίσω φώτα με χρωμιωμένη επένδυση και πρόσθετους προβολείς.
Στο εσωτερικό, τα καθίσματα ήταν πιο παχιά, οι πλάτες πιο ψηλές, ενώ υπήρχε επιλογή αποκλειστικής δερμάτινης επένδυσης. Η DS Pallas διατίθετο στις ίδιες αποχρώσεις με τις υπόλοιπες DS. Αλλά μπορούσε να παραγγελθεί και με μεταλλικά χρώματα αποκλειστικά για αυτήν.
DS Presidentielle
Για να αντικαταστήσει τη λιμουζίνα που είχε κατασκευαστεί βάσει της Traction Avant από τον αμαξοποιό Franay το 1955, η Γαλλική Προεδρία της Δημοκρατίας ανέθεσε την κατασκευή ενός νέου επίσημου κρατικού αυτοκινήτου. Το οποίο παραδόθηκε στο Μέγαρο των Ηλυσίων στις 14 Νοεμβρίου του 1968. Οι προδιαγραφές απαιτούσαν να είναι μεγαλύτερο από τη Lincoln που χρησιμοποιούσε τότε ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Κατασκευασμένο από τον αμαξοποιό Henri Chapron και σχεδιασμένο από τις υπηρεσίες του Quai de Javel, αυτό το μοναδικό DS είχε μήκος 6,53 μέτρα. Ήταν εξοπλισμένο με υπερπολυτελείς ανέσεις, όπως διαχωριστικό με κυρτό γυαλί, δερμάτινη επένδυση σε καφέ χρώμα, πτυσσόμενη θέση για διερμηνέα, ηλεκτρικά παράθυρα, κλιματισμό, άμεσο και έμμεσο φωτισμό, ενδοεπικοινωνία και ενσωματωμένο μίνι μπαρ.
Ένα εκατομμύριο DS
Η εκατομμυριοστή DS, μια ολοκαίνουργια DS 21 Pallas Injection Electronique, κατασκευάστηκε στο εργοστάσιο του Quai de Javel στο Παρίσι στις 7 Οκτωβρίου 1969. Βαμμένη σε μεταλλικό χρώμα “Sable Métallisé”, συμπεριλαμβανομένης της οροφής, παρουσιάστηκε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού που είχε ανοίξει στις 2 Οκτωβρίου. Εκεί, κληρώθηκε μπροστά σε συμβολαιογράφο και την κέρδισε ο Gilles Delègue, 22 ετών, φοιτητής μηχανικής στο δεύτερο έτος της École Centrale.
Δεκαετία ’70
Το 1970 και το 1971, οι τροποποιήσεις στη DS επικεντρώθηκαν κυρίως στο σύστημα μετάδοσης. Τον Σεπτέμβριο του 1970, η DS εξοπλίστηκε με χειροκίνητο κιβώτιο πέντε ταχυτήτων αντί για τέσσερις. Ενώ έναν χρόνο αργότερα προστέθηκε αυτόματο κιβώτιο τριών ταχυτήτων της εταιρείας Borg-Warner. Πριν αποσυρθεί οριστικά το 1975, μετά από 20 χρόνια αξιοσημείωτης καριέρας, η DS είχε μία τελευταία εξέλιξη. Τον Σεπτέμβριο του 1972, η DS 21 αντικαταστάθηκε από την DS 23. Η οποία ήταν εξοπλισμένη με κινητήρα 2.347 κ.εκ., με ηλεκτρονικό ψεκασμό καυσίμου, αποδίδοντας 141 ίππους και φτάνοντας μέγιστη ταχύτητα σχεδόν 190 χλμ./ώρα.
Η 1.330.755η και τελευταία DS κατασκευάστηκε στο Παρίσι, στο εργοστάσιο του Quai de Javel, στις 24 Απριλίου 1975 στις 15:00. Ήταν μια DS 23 Pallas Injection Electronique σε χρώμα Bleu Delta. Όπως έδειχνε το πανό στο παρμπρίζ της, ήταν και η 1.330.755η DS που συναρμολογήθηκε σε αυτό το ιστορικό εργοστάσιο. Παραδόθηκε σε έναν πιστό πελάτη της μάρκας από τη Gironde, ο οποίος είχε στην κατοχή του άλλα οκτώ DS πριν από αυτή!
Η DS στον κινηματογράφο
Στην οθόνη όπως και στους δρόμους, η DS καθιερώθηκε γρήγορα. Ο κόσμος του κινηματογράφου της ανέθεσε πρωταγωνιστικούς ρόλους που έχουν μείνει αξέχαστοι. Από το φιλμ νουάρ μέχρι την κωμωδία, η DS διαπρέπει σε κάθε είδος. Εμφανίζεται, για παράδειγμα, με τη Brigitte Bardot στο Une Parisienne (1957), με τον Alain Delon στο Le Samouraï (1967), με τον Jean-Paul Belmondo και τον Bourvil στο Le Cerveau (1969), με τον Jean Gabin και τον Fernandel στο L’Age Ingrat (1964) ή με τον Louis de Funès στο Rabbi Jacob (1973).
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η φουτουριστική της τεχνολογία εξιδανικεύεται, όπως στο La Dixième Victime (1965) με την Ursula Andress και τον Marcello Mastroianni. Όπου η DS εμφανίζεται με γυάλινη οροφή μπλε απόχρωσης. Αλλά και στο Fantomas se Déchaîne (1965) με τον Jean Marais, όταν εξοπλίστηκε με φτερά και κινητήρες και απογειωνόταν σαν αεροπλάνο. Τέλος, στο αξέχαστο Retour vers le Futur 2 (1989) του Robert Zemeckis, η DS εμφανίζεται ως ένα κόκκινο-κίτρινο ταξί επιστημονικής φαντασίας σε ένα φουτουριστικό, τότε, 2015…
Ένα πραγματικό avant-garde αυτοκίνητο, η DS θεωρήθηκε από την πρώτη στιγμή αληθινό γλυπτό. Το 1957, στο διάσημο βιβλίο Μυθολογίες του Roland Barthes, ο φιλόσοφος και συγγραφέας την περιέγραψε ως «το ακριβές αντίστοιχο των μεγάλων γοτθικών καθεδρικών ναών». Την ίδια χρονιά, το αριστούργημα του τμήματος σχεδίασης του Quai de Javel έγινε τόσο διάσημο που, από τις 7 Ιουλίου έως τις 24 Νοεμβρίου, ήταν το μοναδικό αυτοκίνητο που προσκλήθηκε στην 11η Τριενάλε του Μιλάνου.
Στο Palazzo Dell’Arte al Parco, παρουσιάστηκε χωρίς τροχούς, με πλήρη επένδυση, και στηριγμένο υπό κλίση σε μία κεντρική βάση. Σε ύψος μεγαλύτερο από ένα μέτρο από το έδαφος. Η Διεθνής Έκθεση Διακοσμητικών Τεχνών, Βιομηχανικού Σχεδιασμού και Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής απένειμε τότε το Grand Prix Βιομηχανικού Σχεδιασμού στο αμάξωμα της DS.
Τον Οκτώβριο του 1962, στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού, η DS, με τη βελτιωμένη αεροδυναμική πρόσοψή της, εκτέθηκε με έναν πρωτότυπο τρόπο, ως γλυπτό. Εκεί επίσης, μια DS χωρίς τροχούς, με πλήρη επένδυση στο κάτω μέρος, παρουσιάστηκε κάθετα! Σαν πύραυλος σε σιλό εκτόξευσης, πάνω σε έναν μηχανισμό που την περιστρέφει αργά γύρω από τον άξονά της. Η εντύπωση που άφησε στους επισκέπτες ήταν αξέχαστη. Ο στρατηγός De Gaulle, κατά την επίσημη επίσκεψή του, δεν παρέλειψε να σταθεί και να τη θαυμάσει!
DS και διαφήμιση
Με την έλευση της DS, ένας άνεμος ανανέωσης φυσά στην επικοινωνία της διαφήμισης του Quai de Javel. Το πρώτο φυλλάδιο, τυπωμένο τον Σεπτέμβριο του 1955, ένα μήνα πριν από την παρουσίασή της στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού, ήταν ένας πραγματικός χείμαρρος χρωμάτων. Υπογεγραμμένος από τον René Dumoulin. Το “L’air et l’eau”, που δημιουργήθηκε για το Σαλόνι του Παρισιού τον Οκτώβριο του 1959, απεικόνιζε το αμάξωμα της DS πάνω σε τέσσερα τεράστια κόκκινα μπαλόνια που επιπλέουν σε μια λίμνη.
Με σκοπό να αναδείξει την υδροπνευματική ανάρτηση. Η εικόνα, υπογεγραμμένη από τον σουρεαλιστή φωτογράφο Pierre Jahan, έκανε τον γύρο του κόσμου και παραμένει μέχρι σήμερα ένα εμβληματικό στοιχείο της διαφήμισης αυτοκινήτων. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, η διαφήμιση της DS ανατέθηκε στον Robert Delpire, του οποίου το ταλέντο ως γραφίστα και εκδότη απογείωσε τη φήμη του μοντέλου.
Η μάρκα DS AUTOMOBILES
Επισήμως ιδρυθείσα την 1η Ιουνίου του 2014 στο Παρίσι, η DS Automobiles έγινε μια ανεξάρτητη μάρκα. Η οποία βέβαια ανήκει στην οικογένεια της CITROEN. Και πλέον στον Όμιλο Stellantis. Ο στόχος της πάντως είναι να διατηρήσει τις αξίες της καινοτομίας και της διάκρισης που κληρονόμησε από τη DS του 1955. Αλλά και να συνεχίσει να ενσαρκώνει την τέχνη του ταξιδιού “à la française”.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την πρώτη DS, σε συνεργασία με το Γαλλικό Νομισματοκοπείο δημιουργήθηκε ένα μοναδικό ασημένιο νόμισμα των 10 ευρώ. Το οποίο απεικονίζει μια DS 19 του 1955 που αντικατοπτρίζεται με μια DS 23 του 1975. Το νόμισμα παράγεται σε χρυσό χρώμα και αναδεικνύει με ευφυΐα την κατευθυνόμενη δέσμη των προβολέων, φωτίζοντας την πλευρά του νομίσματος με έναν μοναδικό τρόπο.